قانون جدید مجازات کودکان بزهکار

مجازات کودکان بزهکار در قانون جدید دستخوش تغییراتی شده است. طبق این قانون، امکان مجازات کودکان بزهکاری که هنوز به سن بلوغ نرسیده اند، وجود ندارد. پس از رسیدن به سن بلوغ، امکان مجازات کودکان بزهکار وجود دارد و میزان و نوع مجازت، بستگی به سن طفل بزهکار و نوع جرم دارد.

جرایمی که کودکان مرتکب می شوند، به جرایم تعزیری، دیات، قصاص و حدود تقسیم بندی می شوند و هر یک از این جرایم، مجازات های مختلفی دارند. در ادامه این مقاله که توسط گروه وکلای دادگستری رهجویان عدالت تهیه شده است، به بررسی مجازات های تعزیری، حدی و مجازات های مستوجب دیه و قصاص که توسط اطفال و نوجوانان بزهکار زیر هجده سال ارتکاب می یابد، می پردازیم.

مجازات های تعزیری قابل اعمال در مورد اطفال بزهکار ۹ الی ۱۵ ساله

چنانچه سن کودک بزهکار در زمان ارتکاب جرم، بین ۹ تا ۱۵ سال باشد، یکی از تصمیمات زیر توسط دادگاه اتخاذ می شود:

– تسلیم کودک بزهکار به والدین (ولی یا سرپرست قانونی) و اخذ تعهد مبنی بر تربیت طفل و مواظبت از او: در این مورد قاضی می تواند از ولی یا سرپرست قانونی بخواهد طفل بزهکار را به مددکار اجتماعی یا روانشناس یا.. معرفی کند یا او را برای تحصیل یا حرفه آموزی به یکی از موسسات آموزشی و فرهنگی بفرستد یا برای درمان اعتیاد طفل اقداماتی را انجام دهد یا از معاشرت طفل با افرادی که دادگاه صلاح بداند، جلوگیری کند یا جلوی رفت و آمد طفل به محل های مشخصی را بگیرد.

– تسلیم طفل بزهکار به اشخاص حقوقی یا حقیقی که دادگاه صلاح بداند: در برخی موارد، ممکن است دادگاه تحویل دادن طفل بزهکار به سرپرست قانونی را به صلاح او نداند یا امکان دسترسی به سرپرست وجود نداشته باشد. در این وضعیت، می توان طفل را به اشخاص حقیقی یا حقوقی دیگر سپرد. البته این اقدام، مشروط به تضمین صلاحیت طفل بزهکار و قبول مسئولیت توسط این اشخاص است. اعتیاد به مواد مخدر، قمار یا الکل، شهرت به فساد اخلاق یا فحشا، مبتلا بودن به بیماری های روانی، سوء استفاده از طفل یا ضرب و جرح نامتعارف کودک، از مصادیق عدم صلاحیت سرپرست هستند.

– نصیحت به وسیله قاضی دادگاه.

– اخطار دادن به طفل بزهکار یا گرفتن تعهد کتبی مبنی بر تکرار نکردن جرم. (این تصمیم تنها در مورد اطفال ۱۲ الی ۱۵ سال اتخاذ می شود)

– مجازات کودکان بزهکار در مورد جرایم تعزیری درجه ۱ تا ۵، سه ماه الی یک سال نگهداری در کانون اصلاح و تربیت است.

مجازات های تعزیری قابل اعمال در مورد اطفال بزهکار ۱۵ تا ۱۸ سال

مجازات کودکان بزهکار بین ۱۵ تا ۱۸ سال که مرتکب جرایم تعزیری شده اند، بسته به درجه جرم، متفاوت خواهد بود:

– جرایمی که مجازات قانونی آنها، تعزیر درجه ۱ الی ۳ است: ۲ الی ۵ سال نگهداری در کانون اصلاح و تربیت.

– جرایمی که مجازات قانونی آنها، تعزیر درجه ۴ است: ۱ الی ۳ سال نگهداری در کانون اصلاح و تربیت.

– جرایمی که مجازات قانونی آنها، تعزیر درجه ۵ است: ۳ ماه تا ۱ سال نگهداری طفل بزهکار در کانون اصلاح و تربیت یا جزای نقدی از یک تا چهار میلیون تومان یا انجام دادن ۱۸۰ الی ۷۲۰ ساعت خدمات عمومی رایگان.

– جرایمی که مجازات قانونی آنها، تعزیر درجه ۶ است: جزای نقدی از یکصد هزار تا یک میلیون تومان یا انجام دادن ۶۰ الی ۱۸۰ ساعت خدمات عمومی رایگان.

– جرایمی که مجازات قانونی آنها، تعزیر درجه ۷ و هشت باشد: تا صد هزار تومان جزای نقدی.

نکته ای که باید در مورد انجام خدمات عمومی رایگان توسط اطفال بزهکار مورد توجه قرار گیرد، این است که مدت زمان انجام این خدمات، حداکثر ۴ ساعت در طول روز است.

مجازات جرایم مستوجب حد، قصاص و دیه

طبق قانون جدید مجازات اسلامی، مجازات کودکان بزهکار در جرایم مستوجب حد یا قصاص، بستگی به سن طفل دارد.

مجازات کودکان بزهکار بین ۱۲ تا ۱۵ سال که مرتکب جرایم مستوجب حد یا قصاص شده اند، حسب مورد یکی از موارد زیر خواهد بود:

– اخطار، تذکر و گرفتن تعهد کتبی مبنی بر تکرار نکردن جرم.

– جرایم تعزیری درجه ۱ الی ۵: سه ماه تا ۱ سال نگهداری در کانون اصلاح و تربیت.

در مواردی که کودک بزهکار کمتر از ۱۲ سال سن داشته باشد، به والدین یا اولیا یا سرپرست قانونی تحویل داده می شود. چنانچه دادگاه تشخیص دهد، طفل به اشخاص حقیقی یا حقوقی دیگر تحویل داده می شود. علاوه بر این، تعهدی مبنی بر تربیت و مواظبت در حسن اخلاق طفل گرفته می شود یا طفل به وسیله قاضی دادگاه نصیحت می شود.

مجازات کودکان بزهکار در مورد جرایم مستوجب دیه، تفاوتی با مجازات افراد بالغ ندارد. به عبارت دیگر در جرایم مستوجب دیه، مقررات عام رعایت می شود و دادگاه توجهی به سن بزهکار نخواهد داشت. البته رسیدگی به جرایم مستوجب دیه که توسط اطفال و نوجوانان کمتر از ۱۸ سال ارتکاب یافته است، در دادگاه اطفال و نوجوانان انجام می شود و پرداخت دیه در صورتی که کودک مالی نداشته باشد به عهده ولی وی خواهد بود.