ارث و طبقات ارث

ارث چیست ؟

ارث طبق مواد ۸۶۲ و ۸۶۳ قانون مدنی به معنی مال یا حقی است که پس از مرگ شخص به باز ماندگانش می رسد . این زمان وراث با گرفتن گواهی انحصار وراثت می توانند ماترک را طبق اصول مربوط به تقسیم ارث بین خود تقسیم کنند.

طبقات ارث

اشخاص یا به موجب سبب ارث می برند مانند زن و شوهـر و یا به موجـب نسب که بـه سـه طبقه تقسیم می شوند:
طبقه اول: پدر – مادر – اولاد – اولاد – اولاد
طبقه دوم: اجداد – برادر – خواهر – اولاد آنها
طبقه سوم: اعمام – عمات – اخوال – خالات – اولاد آنها

محاسبه تقسیم ارث

1. بر اساس قانون، میزان سهم الارث هر یک از وراث در هر طبقه تعیین شده است و هر شخص به همین میزان ارث می برد که عبارتند از : مادر ، زوج ، زوجه (جدول اول)
2. افرادی که به فرض و به قرابت ارث می برند : ابتدا ارث افراد فرض بر تقسیم می شود اگر از اموال متوفی مالی باقی ماند به افراد صاحبان قرابت می دهند که عبارتند از : فرزند دختر و پسر متوفی ، خواهر و برادر متوفی و… (جدول دوم)

وارث	توضیحات	سهم الارث
مادر	میت بیش از یک برادر یا فرزند نداشته باشد میت ۲ برادر یا ۴ خواهر یا فرزند داشته باشد.	یک سوم یک ششم
زوجه(زن)	اگر همسر فوت شده اش فرزند نداشته باشد. اگر که همسر فوت شده اش فرزند داشته باشد.	یک چهارم یک هشتم
زوج(مرد)	همسر فوت شده  زوج فرزند نداشته باشد. همسر فوت شده  زوج فرزند داشته باشد.	یک دوم یک چهارم

(جدول اول)

 

وراث	سهم الارث
در صورتیکه میت تنها یک فرزند دختر داشته باشد.	یک دوم
اگر تنها یک خواهر پدری یا پدرومادری داشته باشد.	یک دوم
اگر میت دو دختر یا بیشتر وبدون فرزند پسر باشد.	دو سوم
در صورت داشتن دو یا تعداد بیشتری خواهر پدری یا پدری مادری و بدون هیچ برادری.	دو سوم
در صورت داشتن خواهران و برادران مادری متعدد	یک سوم
پدر در صورتی که میت فرزند داشته باشد.	یک ششم
در صورت داشتن  یک خواهر یا یک برادر مادری	یک ششم

(جدول دوم)

تقسیم ارث مادر

طبق ماده ۹۰۷ قانون مدنی در خصوص تقسیم ارث مادر، در صورتیکه مادر فوت کند, والدین او هم فوت کرده باشند و یک یا چند فرزند داشته باشد ترکه مادر به شرح ذیل بین وارث تقسیم می‌شود:

۱٫ چنان چه فقط یک فرزند داشته باشد چه پسر باشد چه دختر باشد تمام ترکه مادر به او می‌رسد.

۲٫ اگر متوفی اولاد متعددی داشته باشد به طوری که همگی پسر باشند یا همه دختر, ترکه مادر به طور مساوی بین آنها تقسیم می‌شود. اما اگر متوفی, اولاد متعددی داشته باشند طوری که بعضی از آنها پسر و بعضی از آنها دختر باشند, پسر دو برابر دختر ارث می‌برد.
.
ترکه یعنی: کلیه اموال و حقوق و دارایی قابل انتقال باقی مانده از متوفی است.

موانع ارث بری

یعنی موانعی که باعث می شود ورثه از ماترک محروم بماند که طبق قانون عبارتند از :
الف) قتل: کسی که مورث (ارث دهنده) خود را عمداً بکشد از ارث او ممنوع است.
ب) لعان: بعد از لعان، زن و شوهر از یکدیگر ارث نمی برند و همچنین فرزندی که به سبب انکار او لعان واقع شده از پدر و پدر از او ارث نمی برد.( لعان یعنی زوج، زوجه دائـمی خود را که با او نزدیکی نموده است به زنا نسـبت دهد و دعوای مشاهده آن را کند.
ج) کفر: وارث کافر از مورث خود ارث نمی برد و بالعکس وارث مسلمان از مورث کافر خود ارث می برد و نیز مانع از ارث بردن ورثه دیگر هرگاه کافر هستند می شود اگرچه آنان نزدیکتر به متوفی باشند.
د) ولادت از زنا: نـسب از موجبات ارث است ولی زمـانی که ناشی از زنا نباشد. ولی اگر حرمـت رابطه ای که طفـل ثمـره آن است نسـبت به یکی از ابوین ثابت و نسبت به دیگری بواسطه اکراه یا شبهه زنا نباشد طفل فقط از این طرف و اقوام او ارث می برد و بالعکس.

ترکه چیست؟

کلیه اموال و حقوق و دارایی قابل انتقال باقی مانده از متوفی است.