سؤالی که در این مقاله به توضیح بیشتر در مورد آن می‌پردازیم. در تعریف ماده ۱۲ می‌توان گفت: بر اساس این ماده یک قانون اجرایی در مورد زمین شهری وجود دارد. این ماده قانونی توسط وزارت مسکن و شهرسازی تهیه و تأیید شده است. هدف از تهیه و اجرایی کردن این ماده قانونی تشخیص نوع اراضی است. در خصوص اعضای تشکیل‌دهنده کمیسیون ماده ۱۲ لازم به توضیح است که این کمیسیون متشکل از سه شخص است. سه شخص اصلی که اعضای تشکیل‌دهنده این کمیسیون محسوب می‌شوند؛ ۳ نماینده وزارت مسکن و شهرسازی. این سه نماینده تشکیل‌دهنده کمیسیون مستقیماً توسط حکم وزیر مسکن و شهرسازی تعیین می‌شوند. در این مقاله به توضیح بیشتر در مورد کمیسیون ماده ۱۲ می‌پردازیم. برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد تا پایان با ما همراه باشید.
کمیسیون ماده ۱۲ چیست
طبق ماده ۱۲ تعیین و تشخیص نوع اراضی بر عهده وزارت مسکن و شهرسازی است. در این خصوص لازم به توضیح است که نحوه تشخیص نوع ارضی طبق دستورالعملی که وزارت مسکن و شهرسازی تعیین کرده است، انجام می‌شود. در این دستورالعمل برای تشخیص و تعیین نوع زمین کمیسیونی تحت عنوان کمیسیون ماده ۱۲ مشخص شده است. در خصوص نحوه کار و اعتبار تشخیص این کمیسیون سه نفره لازم به توضیح است که پس از تشخیص این کمیسیون و بیان نظر در مورد نوع زمین این نظر برای مراجعان بعدی نیز معتبر است. به بیانی دیگر اقدام برای گرفتن نظریه مجدد اقدام لازم و ضروری نیست.
ناگفته نماند که آرا این کمیسیون در صورتی قابل‌قبول است که هیچ‌گونه لاک گرفتگی و خط خوردگی نداشته باشد. مشخصات دقیق زمین موردنظر باید به‌طور کامل در نظریه آورده شود. از جمله این مشخصاتی که آوردن آن‌ها در نظریه کمیسیون لازم و ضروری است می‌توان به شماره پلاک، مساحت، پلاک مالک و … اشاره کرد. نظریه کمیسیون ماده ۱۲ در صورتی معتبر است که متکی به مدارک و شواهد قانونی و قابل‌قبول باشد. علاوه بر همه این موارد بهتر است به این نکته هم اشاره کنیم که نظر نوشته شده در مقدمه نباید با نظری که در نتیجه‌گیری می‌آید، مغایرت داشته باشد. پس از اینکه با رعایت تمام نکات مربوطه نظر کمیسیون صادر شد، این نظر مستقیماً به دبیرخانه کمیسیون ارسال می‌شود. دبیرخانه کمیسیون بررسی‌های لازم را انجام می‌دهد. پس از طی تمام مراحل مربوطه ابلاغ رأی صورت می‌گیرد.
ممکن است این سؤال برای شما مطرح شود که آیا تمام زمین‌ها این قابلیت را دارند که در کمیسیون ماده ۱۲ مطرح شوند یا خیر؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت تمام زمین‌ها قابلیت مطرح شدن در کمیسیون ماده ۱۲ را ندارند. به‌عنوان مثال زمین‌هایی که متعلق به شهرداری هستند یا زمین‌های مربوطه به ارگان‌ها و سازمان‌های زیرمجموعه شهرداری، به‌طور کل اراضی که متعلق به سازمان‌ها و ارگان‌های دولتی هستند و زمین‌هایی که گواهی عمران دارند در این کمیسیون بررسی نمی‌شوند.
وظایف دبیرخانه کمیسیون ماده ۱۲
در این قسمت به توضیح بیشتر در مورد وظایف دبیرخانه کمیسیون ماده ۱۲ می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
• از جمله وظایف اصلی دبیرخانه می‌توان به این مورد اشاره کرد که به تمام استعلامات گرفته شده در مورد نوع زمین پاسخ می‌دهد. علاوه بر این وصول استعلام ادارات دولتی نیز جز وظایف دبیرخانه محسوب می‌شود.
• آرا اعضای کمیسیون را جمع‌آوری می‌کند و در نهایت این آرا را به مالکین ابلاغ می‌کند. در برخی موارد هم دبیرخانه آرا کمیسیون را در روزنامه‌ای کثیرالانتشار چاپ می‌کند. علاوه بر ابلاغ آرا صادره، یک نسخه از این آرا را به اداره کل زمین شهری استان مربوطه که زمین در آن واقع است ارسال می‌کند.
• فعالیت‌های کمیسیون را زیر نظر دارد و از آن گزارش تهیه می‌کند. جمع‌آوری مدارک لازم برای دفاع در محاکم نیز به عهده دبیرخانه است.
مدارک لازم برای کمیسیون ماده ۱۲
همراه داشتن فتوکپی سند مالکیت لازم است. در صورتی که به مدارک مالکیتی زمین دسترسی ندارید همراه داشتن آخرین استعلام ثبتی در مورد زمین موردنظر نیز کفایت می‌کند.
علاوه بر این مورد باید دو نسخه فتوکپی از نقشه ثبتی زمین داشته باشید. به جای این مورد هم داشتن کروکی دقیق ملک کفایت می‌کند.
از دیگر مدارک لازم برای کمیسیون ماده ۱۲ می‌توان به همراه داشتن انعکاس موقعیت ملک یا زمین موردنظر بر روی نقشه هوایی اشاره کرد. مقیاس این نقشه هم باید متناسب باشد.
در ابتدا کمیسیون از محل موردنظر بازدید حضوری می‌کند. پس از پایان بازدید از محل موردنظر تحقیقات لازم در مورد مالک و مدارک لازم و دیگر موارد موردنیاز انجام می‌شود.
به‌عنوان سخن پایانی باید گفت در این مقاله به توضیح بیشتر در مورد کمیسیون ماده ۱۲ پرداختیم. دانستید که در ماده ۱۲ تشخیص نوع زمین بر عهده کمیسیونی قرار داده شده است که متشکل از سه نماینده وزارت مسکن و شهرسازی است. این سه نماینده با حکم مستقیم وزیر مسکن و شهرسازی تعیین می‌شوند. آرا این کمیسیون معتبر است و پس از صدور نظر نهایی برای مراجعان بعدی لازم به تشکیل مجدد کمیسیون نیست. آرا این کمیسیون نباید دارای خط خوردگی یا لاک گرفتگی باشد و در نهایت برای تأیید نهایی به دبیرخانه کمیسیون ارسال می‌شود.