با توجه به این که این روزها آمار جرم و جنایت در کشور به طرز باور نکردنی افزایش پیدا کرده است؛ دادگاه های کیفری و حقوقی روزهای شلوغی را سپری می کنند. برای این که قضات بتواتند به عادلانه ترین شکل ممکن کار قضاوت را انجام دهند؛ باید از شهادت شاهدان یک حادثه کمک بگیرند. به عبارت بهتر در اصطلاح حقوقی و کیفری شهادت یکی از مهم ترین دلایل برای اثبات ادعاست.
در گذشته قضات بر روی شهادت شاهدان یک حادثه حساب بیش تری باز می کردند؛ دلیل این موضوع را می توان اعتقادات دینی مردم دانست. به مرور زمان و متاسفانه کم شدن اعتقادات دینی و مذهبی اما این روزها نمی توان خیلی بر روی شهادت شاهدان حساب ویژه ای باز کرد. با این همه تفاسیر اما باز هم شهادت شاهدان عینی یک حادثه ارزش فوق العاده ویژه ای را دارد.
منظور از حقوق گواه چیست؟
اگر تاکنون راهتان به سمت دادگاه های کیفری و حقوقی نیفتاده است؛ طبیعتا با موضوع حقوق گواه بیگانه هستید. از مهم ترین ادله ای که به وسیله آن می توان به گناه کار بودن و یا بی گناهی یک فرد پی برد؛ گواه می باشد. منظور از گواه همان شهادت شاهدان عینی یک حادثه است. در یک دادگاه کیفری بر حسب صلاح دید قاضی؛ درخواست مجرم و یا درخواست شاکی این امکان وجود دارد تا بتوان از حقوق گواه استفاده کرده و شاهدان عینی جرم را به دادگاه احضار کرد. البته به یاد داشته باشید که برای شهادت شاهد جرم قوانین و ضوابطی وجود دارد که قاضی موظف است طبق آن عمل کند.
نکاتی که در گواه باید به آن ها توجه کنید!
همان طور که گفته شد؛ شهادت شاهدان باید طبق یک سری قوانین خاص باشد. در صورتی که شاهد خارج از این چارچوب ها صحبتی داشته باشد؛ خیلی نمی توان به ادعای وی اعتماد کرد.
- قاضی باید با هر کدام از شاهدان به صورت مجزا صحبت کند. این موضوع را نیز مد نظر قرار دهید که صحبت با شاهد و یا شاهدان ماجرا نباید در حضور متهم و یا شاکی پرونده باشد.
- شاهد و یا شاهدان قبل از صحبت کردن باید به قرآن سوگند یاد کنند و بعد از آن از اتفاقاتی که شاهد آن ها بوده اند؛ صحبت کنند. البته ناگفته نماند شاهد ماجرا این حق را دارد که سوگند یاد نکند.
- شاهد و یا شاهدان ماجرا می توانند اظهاراتی که در دادگاه و در نزد قاضی انجام داده اند را امضا نکنند. در این صورت قاضی و یا منشی شعبه دادگاه به نیابت از شخص شاهد می تواند اظهارات وی را امضا کند.
- گواه باید بلافاصله بعد از دریافت نامه احضاریه در دادگاه حاضر شود. برای باور اول این امکان برای گواه وجود دارد تا از حاضر شدن در مکان مشخص شده امتناع نماید. در صورتی که برای بار دوم چه با وجود عذر موجه و چه بدون وجود عذر موجه در دادگاه حاضر نشود؛ حکم جلب وی صادر می شود. البته یک استثنایی نیز در این خصوص وجود دارد. در صورتی که گواه بیمار باشد و یا به دلایل مختلفی قادر به حرکت و جابجایی نباشد؛ قاضی باید به محل اقامت وی رفته و تحقیقات لازم را انجام دهد.
- به هنگام شهادت گواه؛ هیچ کدام از طرفین دعوا حق اظهار نظر و صحبت ندارند. به بیان بهتر هیچ شخصی اجازه قطع کردن صحبت های گواه را ندارد.
گواه باید چه شرایطی داشته باشد؟
همان طور که دادگاه در قبال شخص گواه باید یک سری موارد را رعایت کند؛ گواه نیز باید یک سری شرایط را داشته باشد. در صورتی گواه حتی یک شرطی که در ادامه در ارتباط با آن ها صحبت می کنیم را نداشته باشد؛ نمی توان به صحبت های وی استناد کرد. از مهم ترین شروطی که طبق ماده ۱۳۱۳ قانون مدنی گواه باید آن ها را داشته باشد می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- عدالت
منظور از عدالت این است که گواه مرتکب گناهان کبیره نشده باشد. این اما کافی نیست؛ چرا که نباید هیچ اصراری بر انجام گناهان صغیره داشته باشد. در اصطلاح حقوقی عادل به کسی گفته می شود که اهل گناه و فساد نباشد.
- بلوغ
گواه باید به سن بلوغ رسیده باشد. در قانون جمهوری اسلامی دختران باید نه سال تمام و پسران نیز چهارده سال تمام سن داشته باشند.
- عقل
گواه نباید مجنون و یا کم حافظه باشد؛ علاوه بر این موضوع گواه نباید به بیماری خاصی مبتلا باشد که بر روی سلامتیش تاثیر منفی گذاشته باشد.
- ایمان
گواه باید شخصی با ایمان باشد و به خدا، ائمه و قرآن کریم اعتقاد داشته باشد.
کلام آخر
در این محتوا در مورد حقوق گواه صحبت شد. اگر درگیر پرونده های حقوقی و کیفری متعددی هستید؛ جای نگرانی برای شما وجود ندارد؛ چرا که وکلای دادگستری ره جویان عدالت در کنار شما هستند.