متاسفانه در کشور ایران شاهد به کار گرفتن کودکان برای کار در خیابان، کارگاه ها و ساختمان های مختلف هستیم. این در حالی است که در قانون جمهوری اسلامی یک سن قانونی کار مشخص شده است که نمی توان بدون توجه به آن، کودکان را برای کار استخدام کرد. اطلاع از سن قانونی کار در ایران برای کارفرمایانی که قصد استخدام نوجوانان را دارند ضروری است. بنابراین، توصیه می کنیم که در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا با سن قانونی کار در ایران آشنا شوید.
سن قانونی کار در ایران چقدر است؟
در قانون رسمی جمهوری اسلامی برای جلوگیری از کار کردن نوجوانان و کودکان در سنین پایین، یک سن قانونی کار در نظر گرفته شده است. طبق این قانون، افراد غیر رشید و زیر ۱۵ سال باید آرامش روحی و روانی داشته باشند و زمان خود را به تحصیل اختصاص دهند. بنابراین، کار کردن نوجوانان و کودکان زیر ۱۵ سال ممنوع می باشد.
حتی اگر کارفرمایی از این کودکان برای کار استفاده کند، کار او غیر قانونی بوده و باید به مراجع قانونی مراجعه کند. در این صورت برای بار اول جزای نقدی برای کارفرما در نظر گرفته می شود. اما در صورتی که کارفرما مجددا مرتکب این جرم شود، به ۹۱ روز تا ۶ ماه حبس محکوم خواهد شد. کارفرمایان باید حتما سن کارگران نوجوان را با دقت بررسی کنند تا مشکلی برای آن ها پیش نیاید.
سن قانونی کار در ایران برای نوجوانان از ۱۵ تا ۱۸ سال است. نوجوانان دختر و پسر در این بازه سنی می توانند برای امرار معاش خانواده، یاد گرفتن کار و یا گذراندن امور زندگی استخدام شوند و مانند دیگر کارگران کار کنند. البته یک سری تفاوت هایی میان کار نوجوانان با بزرگسالان وجود دارد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.
شروط استخدام نوجوان با حداقل سن قانونی کار
حداقل سن قانون کار در کشور ایران ۱۵ سال است. این یعنی اینکه کارفرمایان می توانند به صورت قانونی نوجوانان بالای ۱۵ سال را استخدام کرده و اجازه دهند کسب درآمد داشته باشند. البته برای استخدام نوجوانان با حداقل سن ۱۵ سال، با یک سری شروط خاص انجام می شود که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم:
- کارگران نوجوان قبل از استخدام باید یک آزمایش کلی برای بررسی شرایط سلامتی انجام دهند. این آزمایش با هدف تشخیص سلامت نوجوان و توانایی آن برای کارها انجام می شود. در چنین شرایطی پزشک موظف است که بر اساس آزمایش های انجام شده، میزان توانایی نوجوان را به طور دقیق مشخص کند تا کارفرما بر اساس توانایی او، شغلی متناسب به نوجوان بدهد.
- کارگران نوجوان باید حداقل سالی یک بار آزمایش های پزشکی مربوط به کار را انجام دهند. نتایج این آزمایشات باید در پرونده پزشکی و استخدامی نوجوانان درج گردد.
- نوجوانان ۱۵ تا ۱۸ سال که به عنوان کارگر نوجوان در قانون کار شناخته می شوند، باید حتما توسط کارفرما بیمه شوند. در غیر این صورت کارفرما تخلف کرده است و می توان از او شکایت کرد.
حقوق نوجوانان با حداقل سن در ایران چیست؟
حداقل سن قانونی کار در ایران ۱۵ تا ۱۸ سال بوده که به این دسته از کارگران، کارگران نوجوان گفته می شود. طبق قانون مدنی، این دسته از کارگران دارای حقوق مشخصی هستند که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.
- طبق ماده ۸۲ قانون، ساعت کاری روزانه کارگران نوجوان در هفته ۳۸ ساعت است که نسبت به بزرگسالان ۳ ساعت کمتر می باشد. بنابراین، نوجوانان می توانند ۳۰ دقیقه زودتر از کارگران بزرگسال به خانه بروند.
- طبق ماده ۸۴ کارهایی که به نوجوانان سپرده می شوند و ممنوع هستند، به دو دسته مختلف تقسیم بندی خواهند شد. دسته اول کارهایی هستند که به سلامت اخلاقی و جسمانی نوجوان آسیب وارد می کنند. دومین دسته از کارها، کارهایی هستند که به سلامت جسمی، روانی و اخلاقی نوجوان آسیب وارد می کنند.
- هیچ کارفرمایی مجاز نیست که کارگر نوجوان را مجبور به انجام کارهای شبانه و یا ماندن برای شیفت شب کند.
- میزان حقوق کارگران نوجوان با حداقل سن قانونی کار باید مساوی با حداقل حقوق اداره کار باشد.
- ارجاع کارهای اضافی و حمل بارهای سنگین بدون وسایل مکانیکی به نوجوانان غیر قانونی می باشد.
گروه وکلای دادگستری ره جویان عدالت؛ مرجعی برای کارهای حقوقی شما
اگرچه سن قانونی کار در ایران به طور دقیق و واضح مشخص است، اما متاسفانه هنوز هم شاهد به کار گرفتن کودکان و نوجوانان در سنین پایین هستیم. گروه وکلای دادگستری ره جویان عدالت، مرجعی برای امور حقوقی شما هستند. در صورتی که در این زمینه مشکلی برای شما و یا اعضای خانواده شما رخ داده است، می توانید از این مجموعه کمک بگیرید.
قوانین مربوط به حداقل سن قانونی کار به طور دقیق مشخص است. بنابراین، واضح است که اگر سن نوجوانان کمتر از ۱۵ سال باشد و یا کارفرما نوجوان را بیمه نکند، نیاز به شکایت از کارفرما است. می توانید برای انجام این امور، کار را به گروه وکلای دادگستری ره جویان عدالت بسپارید.
