اصولاً مشاغلی که به نوعی به واردات و معاملات کالا سرو کار دارند بایستی مجوزهای لازم را از مراجع ذیربط اخذ نمایند یکی از این موارد کارت بازرگانی می باشد که به موجب کارت مذکور اشخاصی که در زمینه واردات کالا فعالیت می کنند به موجب کارت مذکور مجوز فعالیت را خواهند داشت. صدور این کارت به موجب ماده ۲ قانون صادرات و واردات مصوب ۲-۴-۱۳۷۲ مجلس شورای اسلامی می باشد که به موجب آن دارنده مجاز خواهد بود به فعالیت در زمینه صادرات و واردات بپردازد.
این کارت که در اصطلاح زبان انگلیسی business card گفته می شود در واقع به منزله یک مجوز میباشد که دارنده کارت مذکور چه شخص حقیقی و چه شخص حقوقی می تواند بوسیله آن در امر صادرات و واردات کالا فعالیت نماید. می دانیم که روند واردات کالا از تشریفات بسیار زیادی برخوردار می باشد و به همین دلیل همه اشخاص می توانند در این زمینه تخصص لازم را داشته باشند. این روند از زمان ثبت سفارش و ترخیص کالا تا واردات از مناطقی که در ایران به عنوان مناطق آزاد معروف میباشند بانضمام حق العمل کاری در گمرک و صادرات کالاهای مجاز را در بر می گیرد. بنابراین اشخاصی که می خواهند وارد این حوزه شوند علاوه بر داشتن اطلاعات تخصصی در این زمینه می بایست تشریفات لازم را هم در این زمینه طی نمایند. در این خصوص گاهی تخلفاتی نیز صورت می گیرد. بدین ترتیب که برخی از اشخاص که دارای کارت مذکور می باشند مبادرت به اجاره دادن کارت مذکور می نمایند و همین امر زمینه ایجاد تخلفات و جرائم متعدد دیگر را فراهم می نماید لذا دارندگان کارت مذکور باید مراقب باشند که دچار گرفتاری های بعدی حقوقی و قانونی نگردند.
باید توجه داشته باشیم که اصولاً اشخاصی که دارای کارت بازرگانی می باشند تاجر تلقی می گردند و مشمول مقررات مربوط به حقوق تجارت می باشند در حقیقت آنچه در این خصوص قابل ذکر است این که چنین اشخاصی تحت مقررات قانون تجارت قرار می گیرند و در فرض این که مدیون شوند مشمول مقررات مربوط به ورشکستگی قرار می گیرند و نمی توانند دادخواست اعسار تقدیم دادگاه نمایند.
نکته بعدی در خصوص ابطال یا انصراف از کارت بازرگانی می باشد، اشخاصی که دارای کارت بازرگانی می باشند می توانند درخواست ابطال کارت بازرگانی بنماید این تقاضا باید به اداره کل مقررات صادرات و واردات یا اداره کل بازرگانی استان های مربوطه داده شود از سوی دیگر چنانچه بعد از صدور کارت بازرگانی مشخص شود که دارنده کارت فاقد یک یا چند شرط از شرایط دریافت کارت باشد یا این که واجد شرایط مذکور بوده ولی بعداً شرایط مذکور را از دست بدهد اداره صنعت و معدت و تجارت رأساً نسبت به ابطال کارت اقدام خواهد نمود نکته قابل ذکر دیگر در خصوص قاچاق کالا میباشد چنانچه دارنده کارت بازرگانی مرتکب قاچاق کالا گردد علاوه بر این که مجازات مقرر در قوانین مربوطه در خصوص آن اعمال خواهد شد ممکن است کارت بازرگانی بطور موقت یا دائمی بی اعتبار گردد بنابراین اشخاص دارنده کارت بازرگانی باید توجه داشته باشند که دچار چنین تخلفاتی نشوند. توجه داشته باشید که محرومیت از عضویت اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران مانع از ترخیص کالایی که طبق مقررات قبل از محرومیت برای گشایش اعتبار یا محل گردیده نخواهد بود.
همانطورکه پیش تر گفته شد کارت بازرگانی باید در فواصل زمانی مشخص تمدید گردد و همانند تمامی مشاغل دیگر که پروانه اشتغال به صورت سالیانه یا دو ساله تمدید می شود در اینجا نیز چنین مقرراتی حاکم می باشد بنابراین اشخاصی که قصد استفاده از مزایای مربوط به کارت مذکور را دارند باید نسبت به تمدید آن در فواصل زمانی مشخص اقدام نمایند در غیر اینصورت امکان استفاده از مزایای کارت مذکوررا نخواهند داشت. از جمله مدارک لازم این است که دارنده باید مفاصا حساب لازم را از مراجع ذیربط مانند اداره مالیات و سازمان تأمین اجتماعی اخذ نمایند.