قانون جدید مالیات بر ارث
اصولاً مالیات بر ارث زمانی تعلق میگیرد که شخصی فوت نماید و دارای اموالی اعم منقول و غیرمنقول و وجوه نقد باشد. در این صورت اشخاصی که حین الفوت جزء ورثهی متوفی محسوب میگردند میبایست قبل از تقسیم ترکه نسبت به پرداخت دیون متعلقه به ارث از جمله مالیات اقدام نمایند. قانونگذار در قانون مالیاتهای مستقیم در فصل چهارم تحت عنوان مالیات بر ارث از ماده ۱۷ تا ماده ۴۴ به این موضوع پرداخته است و برخی از مواد از جمله مواد ۱۹-۲۰-۲۲-۲۳-۳۵ الی ۳۷ در اصلاحات سال ۱۳۹۴ حذف گردیدهاند.
در صدر ماده ۱۷ ذکر شده است که اموال و داراییهایی که در نتیجه فوت شخص اعم از فوت واقعی یا فرضی، انتقال یابد مشمول مالیات میباشد، با توجه به اینکه ممکن است برای برخی مفهوم فوت فرضی ناآشنا باشد، باید توضیح داد که برخی اوقات ممکن است از فوت واقعی شخصی آگاهی نداشته باشیم مثل زمانی که شخصی مفقود شده و مدت زیادی از وی خبری نیست. در این صورت اشخاص ذینفع میتوانند به دادگاه مراجعه نمایند و از دادگاه تقاضای صدور حکم موت فرضی شخص غائب مفقودالاثر را بنمایند. در این صورت دادگاه چنانچه دلایل تقاضا را قوی بیابد حکم به فوت فرضی شخص مذکور صادر مینماید که اثر آن انتقال ماترک شخص به وراث وی میباشد.
اما مواردی که مطابق قانون مشمول مالیات میشوند از قرار ذیل میباشد :
۱-سپردههای بانکی، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار ۳%
۲-سهام و سهم الشرکه و حق تقدم آنها ۱٫۵%
۳-حق امتیاز و سایر اموال و حقوق مالی ۱۰% ارزش روز
۴-وسایل نقلیه موتوری زمینی، دریایی و هوایی ۲%
۵-املاک و حق واگذاری محل ۱٫۵%
مطابق موارد مذکور چنانچه برخی از وراث سهم خود را به اشخاص ثالث یا وراث دیگر انتقال نمایند علاوه بر مالیات بر ارث مشمول مالیات بر نقل و انتقال نیز میشوند، از نظر قوانین حاکم بر ارث نیز قانون مدنی حاکم میباشد که وراث را به سه طبقه تقسیم نموده است که در طبقه اول پدر و مادر و زن و شوهر و اولاد و اولاد اولاد قرار دارند و در صورتی که ارزش روز کلیه ماترک متوفی کمتر از دیون محقق متوفی وجبات مالی و عبادی و هزینه کفن و دفن باشد اموال و دارایی مشمول مالیات نخواهد شد.