حکم تمکین چیست و عدم تمکین زن و مرد چیست ؟
خانواده, مقالات ۴ مرداد, ۱۴۰۰ 0

حکم تمکین چیست و عدم تمکین زن و مرد چیست ؟

اصولاً تمکین یکی از تعهداتی است که بر اثر عقد ازدواج بین مرد و زن ایجاد می شود به موجب این تعهد زن وظیفه تمکین از مرد را دارد. در خصوص این که تمکین به چه معنایی می باشد قانونگذار سکوت نموده است و بطور مشخص معنای این تعهد زن را بیان ننموده است اما در جامعه حقوقی در این خصوص دو نظر وجود دارد که ذیلاً به آنها پرداخته می شود؛

تمکین عام

تمکین عام به معنای این است که زن بطور کلی تابع شوهر خود می باشد و نمی تواند اوامر و دستورات شوهر خود را نادیده بگیرد و در این خصوص بطور مثال زن برای خروج از منزل باید اجازه شوهر خود را اخذ نماید و یا این که زن باید در منزلی که شوهر تهیه نموده سکونت نماید مگر این که زن حق تعیین مسکن را داشته باشد، بنابراین تمکین عام بیشتر دلالت بر این دارد که زن تمامی امور خود را در هماهنگی و توافق با مرد انجام دهد.

تمکین خاص

تمکین خاص به معنای برقراری رابطه زناشویی می باشد به این معنی که زن باید در زندگی مشترک از برقراری رابطه زناشویی با شوهر خود امتناع ننماید و در این خصوص تابع شوهر باشد آنچه بلحاظ قانونی در این خصوص قابل ذکر است این است که چنانچه زن این وظیفه را که از تعهدات ناشی از ازدواج می باشد انجام ندهد بر تعهدات مرد تأثیر گذار می باشد. در توضیح باید گفت در صورتی که زن بدون دلیل موجه از جمله ترس جانی از شوهر از برقراری رابطه زناشویی امتناع نماید، اولاً تکیلف مرد به دادن نفقه ساقط می گردد، دوماً مرد ممکن است بتواند اجازه ازدواج مجدد را از دادگاه اخذ نماید. در این خصوص دادخواستی که بطور رایج از طرف شوهر به دادگاه تقدیم می گردد ((الزام به تمکین)) می باشد و چنانچه دادگاه احراز نماید که زن بدون دلیلی موجه تمکین به معنای خاص را انجام نمی دهد،

جکم تمکین

حکم بر الزام زن به تمکین صادر می نماید، این حکم چنانچه قطعیت پیدا کند باعث می شود که زن استحقاق دریافت نفقه از مرد یا شوهر را نداشته باشد و از سوی دیگر شوهر ممکن است دادخواستی تقدیم دادگاه نماید و تقاضای صدور حکم بر اجازه ازدواج مجدد را مطرح نماید و دادگاه با بررسی دلایل چنانچه این خواسته را موجه بداند حکم به نفع مرد صادر خواهد نمود. البته همانطور که گفته شد چنانچه زن دلایل موجهی برای عدم تمکین از مرد از جمله ترس جانی داشته باشد می تواند با اثبات آن در دادگاه از تمکین امتناع نماید.

انحصار وراثت در صورت فوت مرد
خانواده, مقالات ۳۱ تیر, ۱۴۰۰ 0

انحصار وراثت در صورت فوت مرد

همانطور که می دانیم اصولاً انحصار وراثت مربوط به زمانی است که شخصی فوت نموده و باید وراث حین الفوت مشخص شوند.مرجع صالح برای تقاضای صدور گواهی حصر وراثت شورای حل اختلاف می باشد که این شورا بنابر تقاضای هر ذی نفغی وارد رسیدگی می شود و با اطلاعاتی که از مراجع ذیر بط است می آید بانضمام اطلاعاتی که ذی نفع در اختیار آنها قرار می دهد وارد رسیدگی می شود و وراث متوفی را مشخص می نماید.چنانچه متوفی مرد باشد و فرزندان داشته باشد مطابق قاعده ارث بری، فرزندان پسر دو برابر دختران از ماترک ارث می برند.در این خصوص در فرضی که متوفی همسر داشته باشد همسر وی در صورت وجود فرزند یک هشتم کل اموال ودر صورت عدم وجود فرزند یک چهارم ماترک را مالک می شود.

انحصار وراثت در صورت فوت مرد
انحصار وراثت در صورت فوت مرد

نکته جالب تر این است که زن با تمامی طبقات ارث خواهد برد و به موجب قانون در صورت عدم وجود فرزندن برای متوفی، نوادگان وی جانشین فرزندان خواهد شد و به قائم مقامی از آنها ارث می برد با این توضیحی که چنانچه نوادگان دختری باشد یک سهم از ما ترک و چنانچه فرزندان پسر باشند دو سهم ارث می برند، در صورتی که برای متوفی اولاد یا نوه وجود نداشته باشد هریک از پدر و مادر در صورتی که تنها باشد تمام ارث را می برد و اگر پدر و مادر هر دو زنده باشند مادر یک سوم وپدر دو سوم ار ث می برد .

بدیهی است چنانچه در طبقه اول وارثی وجود نداشته باشد اشخاصی که در طبقه دوم ارث بری قرار می گیرند ارث خواهند برد.

قرارداد مضاربه چیست ؟
حقوقی, مقالات ۲۷ تیر, ۱۴۰۰ 0

قرارداد مضاربه چیست ؟

قرارداد مضاربه از جمله عقودی است که مبنای شرعی داشته و در قانون مدنی شرایط و لوازم آن آمده است .به موجب این قرارداد دو نفر با یکدیگر شریک می شوند یکی مالک و دیگری مضارب معمولاً در چنین مواردی یکی از طرفین سرمایه یا پول لازم را برای شرکت فراهم می آورد و دیگری با سرمایه وی به یک فعالیت اقتصادی می پردازد در این صورت طرفین می توانند در خصوص تقسیم سود و زیان ناشی از فعالیت اقتصادی با هم توافق نمایند. در این خصوص ماده ۵۴۶ قانون مدنی مقرر داشته است مضاربه عقدی است که در آن یکی از متعاملین سرمایه را تأمین می نماید با شرط این که طرف دیگر با آن تجارت نماید در این صورت دو طرف در سود ناشی از این سرمایه گذاری شریک می شوند. در این موارد دقت نمایید برای ورود در سرمایه گذاری قرارداد معتبری منعقد نمائید تا بعداً باعث ایجاد اختلاف بین طرفین نشوید. چنانچه قرارداد معتبر و مناسبی برای در اختیار قراردادن سرمایه وجود نداشته باشد در آن صورت اختلافات جدی بین طرفین ایجاد خواهد شد.تجربه ثابت نموده است که در صورت عدم وجود یک قرارداد معتبر، در غالب موارد باعث ایجاد اختلاف بویژه وجود ادعا از سوی سرمایه گذار می گردد بنابراین توصیه می گردد قبل از انعقاد هر گونه قراردادی در این خصوص، با یک وکیل متخصص مشورت نمایید تا چارچوب قرارداد کاملاً مشخص گردد و تمامی شرایط و تعهدات در قرارداد مشخص و روشن باشد.

قرارداد مضاربه

نکته دیگری که باید در خصوص عقد مضاربه مورد توجه قرار گیرد این است که این قرارداد ماهیتاً جایز می باشد به این معنی که هر یک از طرفین هر وقت بخواهد می تواند آن را فسخ نماید و همین نکته ریسک ناشی از در اختیار قراردادن سرمایه به مضارب را بالا می برد بنابراین بهتر است شرطی در آن گنجانده شود که مضارب نتواند هر وقت بخواهد قرارداد را بر هم بزند. البته توجه داشته باشید که حتی در صورت گنجانده شدن این شرط چنانچه یکی از طرفین عقد مضاربه فوت کند یا دچار جنون شود قرارداد منفسخ خواهد شد.

بحث بعدی مربوط به مسئولیت مضارب می باشد، به لحاظ قانونی مضارب یا همان عامل در مقابل صاحب سرمایه یا مالک به عنوان امین تلقی می گردد با این توضیح که امین به لحاظ قانونی به کسی گفته می شود که در صورتی که مرتکب تقصیر نشده باشد در مقابل مالک مسئولیتی ندارد.

توجه داشته باشیدکه عقد مضاربه یکی از عقود اسلامی تلقی می گردد و فرض بر این است که مالک با مضارب در سود و زیان شریک می باشند و اگر شرط گردد که مالک در خسارات حاصله شریک نخواهد بود، عقد مضاربه باطل می باشد به همین دلیل باید گفت که چنین عقدی با ریسک بسیار زیاد همراه می باشد و چنانچه مالک شناختی نسبت به مضارب نداشته باشد ممکن است سرمایه ی وی در معرض خطر قرار گیرد و قسمت یا تمام آن از بین برود بنابراین ضرورت دارد قبل از انعقاد هرگونه عقدی با وکیل متخصص مشورت گردد. گروه وکلای رهجویان عدالت از وکلایی بهره می برد که متخصص در زمینه انعقاد قرارداد می باشد و می توانند مشاوره تخصصی در زمینه انعقاد قراردادها بدهند.

آیا مهریه زندان دارد؟ شرایط اعسار و قانون جدید مهریه
خانواده, مقالات ۲۳ تیر, ۱۴۰۰ 206

آیا مهریه زندان دارد؟ شرایط اعسار و قانون جدید مهریه

دادخواست پرداخت مهریه یکی از رایج ترین دادخواست هایی می باشد که در دادگاه خانواده مطرح می گردد و به صرف احراز رابطه زوجیت و میزان مهریه،دادگاها بدون چون و چرا حکم به پرداخت مهریه صادر می نماینداما نکته ای که دراین خصوص باید مورد توجه قرار بگیرد این است که چون معمولاً مهریه با سکه طلا تعیین می گردد و سکه طلا نیز به علت تورم بسیار بالا در کشور، قیمت بسیار زیادی پیدا نموده است و غالباً جوانانی که به تازگی ازدواج کرده اند توان پرداخت آن را ندارند ، حتی در برخی موارد حقوق ماهیانه آنها کفاف پرداخت یک ربع سکه را هم نمی دهد. اما با توجه به این که مرد تعهد به پرداخت مهریه نموده است تکلیف به پرداخت آن دارد و چنانچه نتواند به این تعهد خود عمل نماید باید به موجب قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی تا زمان پرداخت بدهی خود به زندان برود.اخیراً با توجه به افزایش سر سام آور قیمت طلا و همچنین افزایش تعداد زندانیان مرد از جهت عدم پرداخت مهریه، توسط بخش نامه های صادره از قوه قضائیه تا میزان ۱۱۰ سکه طلا کماکان استفاده از ضمانت اجرایی زندان وجود دارد و بیشتر از آن امکان استفاده از این ضمانت اجرا وجود ندارد.

اعسار و قانون جدید مهریه

نکته بعدی این است که مرد می تواند برای پرداخت مهریه دادخواست اعسار از پرداخت مهریه را تقدیم دادگاه نماید و در غالب موارد این دادخواست پذیرفته می شود.در دعوای اعسار مرد باید بتواند ثابت نماید که توانایی مالی پرداخت یک جای مهریه را ندارد. دادگاه در صورت احراز حکم به تقسیط مهریه صادر می نماید به این نحو که مرد ماهانه نیم سکه یا ربع سکه یا معادل ریالی آن را به زن پرداخت نماید.

برای اثبات اعسار مرد باید دو گواه یا شاهد به دادگاه معرفی نماید این گواهان باید از وضعیت مالی مرد آگاهی کامل داشته باشند به نحوی که اطلاعات دقیق از میزان توانایی مالی وی داشته باشند. گواهان به صورت مشخص گواهی می نمایند که مرد در وضعیت مالی نمی باشد که بتواند تمام مبلغ مهریه را به صورت یکجا پرداخت نماید و استطاعت مالی وی را برای تقسیط مهریه تأیید می کنند. در این وضعیت دادگاه با توجه به مفاد شهادت شهود حکم می نماید که مرد به طور مثال ماهیانه نیم سکه یا ربع سکه پرداخت نماید، البته در غالب موارد دادگاه حکم می نماید که تعدادی سکه به عنوان پیش پرداخت، پرداخت گردد که این تعداد می تواند حسب رأی دادگاه متفاوت باشد. در خصوص این که آیا عدم پرداخت مهریه باعث می گردد که مرد محکوم به زندان گردد یا خیر، باید توجه نمائیم که اولاً عدم پرداخت مهریه به منزله ارتکاب جرم نمی باشد که محکومیت به زندان از جهت مجرم بودن مرد باشد اما قانونی تحت عنوان قانون نحوه ی اجرای محکومیت های مالی وجود دارد که به موجب آن چنانچه شخصی دین خود را پرداخت ننماید باید حبس گردد تا بطور کامل آن را پرداخت نماید، دوماً به موجب بخش نامه صادره از قوه قضائیه چنانچه میزان مهریه بالاتر از ۱۱۰ عدد سکه باشد، ضمانت اجرای حبس صرفاً تا میزان ۱۱۰ عدد سکه خواهد بود به این معنی که اگر شوهر آن میزان را پرداخت نماید از حبس آزاد خواهد شد و بابت الباقی مهریه حبس وجود نخواهد داشت و زن می تواند در صورتی که اموالی از شوهر پیدا کند آن اموال را به قسمت اجرای احکام دادگاه معرفی نماید و از محل فروش آن اموال، می تواند طلب خود را بابت مهریه برداشت نماید. توجه داشته باشید در صورتی که مهریه تقسیط گردد امکان جلب مرد وجود ندارد و زن صرفاً می تواند درخواست پرداخت اقساط نماید.

عسر و حرج چیست ؟ شرایط عسر و حرج
خانواده, مقالات ۲۰ تیر, ۱۴۰۰ 0

عسر و حرج چیست ؟ شرایط عسر و حرج

واژگان عسر و حرج در معنای حقوقی یعنی این که شخص دچار تنگنای مالی یا دشواری در زندگی روزمره گردد، به عبارت دیگر امور شخص بطور متعارف ادامه پیدا نکند و نمی تواند زندگی روزمر خود را سامان بدهد.در  این خصوص قانونگذار واژه عسر و حرج  در مباحث مربوط به حقوق خانواده سخن به میان آورده است که از جمله آنها در بحث طلاق می باشد. همانطور که می دانیم زن همانند مرد حق طلاق ندارد و نمی تواند هر وقت بخواهد خود را مطلقه نماید بلکه صرفاً تحت شرایطی میتواند  از دادگاه تقاضای طلاق بنماید که این شرایط بیشتر تحت عنوان عسر و حرج در قانون آمده است.

در این خصوص زن باید بتواند اثبات نماید که در وضعیت چنان دشواری قرار گرفته است که ادامه زندگی مشترک برای وی امکان پذیر نمی باشد و نمی تواند آن را ادامه بدهد.در این وضعیت زن می تواند دادخواست طلاق تقدیم دادگاه نماید و با اثبات این امر تقاضای طلاق نماید.

عسر و حرج

در صورتی که عسر و حرج زوجه یا زن در دادگاه اثبات گردد، دادگاه زوج را اجبار به طلاق می نماید و یا به عبارت دیگر حکم طلاق را صادر می نماید و در صورتی که زوج  حاضر به طلاق دادن زن نباشد زوجه به اذن حاکم شرع طلاق داده می شود بنابراین چنانچه زن در وضعیتی قرار گیرد  که ادامه زندگی مشترک غیر ممکن گردد یا به شدت سخت شود در چنین شرایطی زوجه می تواند با استناد به ماده ۱۱۱۳ قانون مدنی دادخواست طلاق خود را تقدیم دادگاه نماید یکی از این موارد ترک زندگی مشترک توسط به مدت ۶ ماه متوالی یا ۹ماه متناوب بدون دلیل خاص می باشد در این مدت چون ادامه این وضعیت زندگی زن ر ا با مشقت مواجه می نماید دادگاه حکم طلاق را صادر می نماید از جمله موارد دیگر محکومیت قطعی شوهر به حبس ۵ سال و بیشتر و همچنین ضرب و جرح و فحاشی یا هر گونه سوءرفتار دیگر با زن می باشد که همگی این موارد باعث می شود همان معنای عسر و حرج در زندگی زن مصداق پیدا کند و با احراز این شرایط از سوی دادگاه حکم طلاق صادر می گردد.

حق حبس، همه موارد قانونی مرتبط با حق حبس
خانواده, مقالات ۱۷ تیر, ۱۴۰۰ 0

حق حبس، همه موارد قانونی مرتبط با حق حبس

حق حبس یکی از حقوقی است که در قانون مدنی ذکر گردیده است و در عقودی این حق جریان دارد که معوض باشد، بعبارت  دیگر در خصوص عقودی مثل بیع، اجاره و غیره که اصطلاحاً جزء  عقود معوض می­باشد جریان دارد. به موجب این حق یکی از طرفین می تواند انجام تعهدات خود را تازمان انجام تعهد از سوی طرف دیگر به تأخیر بیاندازد. این تأخیر در صورتی مجاز می باشد که در خصوص نحوه انجام تعهدات و زمان آنها توافق مخصوصی نشده باشد، درچنین شرایطی امکان استفاده از حق حبس وجود دارد. مثلاً در خصوص عقد خرید و فروش یا همان عقد بیع، چنانچه بایع زمانی را برای پرداخت ثمن تعیین ننموده باشد امکان استفاده از حق حبس وجود دارد. به عنوان مثال اگر بایع یا فروشنده اتومبیل خود را فروخته است و قرار بر پرداخت نقدی ثمن بوده و خریدار ثمن را پرداخت ننموده است بایع می تواند اتومبیل را تا زمان گرفتن پول آن  تحویل ندهد.

حق حبس

از سوی دیگر در عقد ازدواج نیز چنین حقی برای زوجه یا زن در قانون پیش بینی گردیده است به این نحو که زن می تواند از انجام وظایف مربوط به همسری امتناع نماید تا زمانی که شوهر مهریه وی را بطور کامل پرداخت نماید بنابراین این حق برای زن وجود دارد که تا پرداخت کامل مهریه از تمکین عام و خاص امتناع نماید و این عدم تمکین نافی حقوق دیگر وی از جمله نفقه نمی گردد؛ بعبارت دیگر استفاده از حق حبس باعث نمی­گردد که زن ناشزه تلقی گردد و مرد نیز نمی تواند دادخواست تمکین تقدیم دادگاه نماید و تکلیف به پرداخت مهریه دارد. اما استفاده از این حق نیز منوط به شرایطی می باشد یکی از این شروط  این می باشد که زن در زمان استفاده از حق با شوهر خود رابطه زناشویی برقرار نکرده باشد در غیر این صورت نمی تواند از این حق استفاده نماید.