مهریه از جمله شروط ازدواج محسوب میشود. مهریه یک شرط مورد توافق طرفین است. به اشکال و مقادیر متفاوت به توافق دو طرف میرسد. در برخی مواقع هم بدون توافق تعیین میشود! در چنین مواردی که مهریه بدون تعیین نوع و مقدار آن مشخص میشود، آن را تحت عنوان مهرالمثل مورد بررسی قرار میدهند. از جمله سوالهایی که در این مورد مطرح میشود، میتوان به این موارد اشاره کرد که در چه زمان و تحت چه شرایطی زن میتواند مهرالمثل را مطالبه کند. در این مقاله به توضیح بیشتر این شرایط میپردازیم. برای آگاهی بیشتر در این مورد تا پایان با ما همراه باشید.
مهرالمثل
به طور کلی مهرالمثل در مواقعی اتفاق میافتد که به هر دلیلی مهریه تعیین شده نباشد. علاوه بر توافق نکردن در مورد مهریه موارد دیگری هم شامل این موضوع میشوند. از جمله این موارد میتوان به مواقعی اشاره کرد که مالی که تحت عنوان مهریه مشخص شده است، قانونی یا شرعی نباشد. در توضیح بیشتر میتوان چند مثال آورد. به عنوان مثال شخصی که مهریه خود را یک دانه کاه تعیین میکند، این مهریه مورد حمایت قانون قرار نمیگیرد. از دیگر موارد میتوان به این مورد اشاره کرد که تعیین مشروبات الکی به عنوان مهریه نیز مورد تایید قانون و شرع نیست. طبق قانون وقتی نکاح دائم جاری میشود، اینکه مهریه مشخص و معلوم باشد موردی لازم و ضروری نیست. با توجه به این موضوع بدون تعیین دقیق مهریه هم امکان جاری ساختن صیغه نکاح دائم وجود دارد. در چنین شرایطی بعد از وقوع نزدیکی زن شرایط دریافت مهریه را مستحق میشود. میزان این مهریه تعیین نشده همان مهرالمثل است.
در این قسمت لازم به توضیح است که محقق شدن مهرالمثل ، وجود شرایط خاصی را میطلبد. از جمله این شرایط میتوان به این مورد اشاره کرد که مهریه مشخص نباشد. یعنی نوع و میزان مهریه به توافق طرفین نرسیده باشد. شرط دیگر که برای این موضوع لازم است، وقوع نزدیکی بین زوج و زوجه است. اگر نزدیکی بین زوج و زوجه اتفاق نیفتد و مهریه آنها هم نامشخص باشد، به این مورد مهرالمتعه میگویند. ناگفته نماند که مهرالمثل تنها در صورت وقوع طلاع به زن تعلق نمیگیرد. علاوه بر این در صورت فوت یا وقتی که دو شرط لازم وجود داشته باشد نیز به زن تعلق میگیرد. به عبارتی دیگر اگر نوع و مقدار مهریه تعیین نشده باشد و بین زوج و زوجه نزدیکی رخ داده باشد، در صورت فوت زوج به زوجه این نوع مهریه تعلق میگیرد.
شرایط قانونی مهرالمثل
به طور کلی با مفهوم مهرالمثل آشنا شدید. دانستید که برای اجرای آن باید نکاح دائم و برقراری نزدیکی بین زن و مرد رخ داده باشد. علاوه بر این نباید بین آنها مهریهای تعیین شده باشد. سوالی که در این قسمت مطرح میشود این است که شرایط لازم برای تعیین مهرالمثل برای زن چیست؟
_ زن و مرد قبل از نکاح دائم در مورد نوع و مبلغ مهریه توافق نکرده باشند، یا اینکه قبل از تعیین مهریه بین زن و مرد نزدیکی اتفاق افتاده باشد.
_ بنا به دلایل قانونی یا شرعی موردی که زن و مرد به عنوان مهریه روی آن توافق کردهاند، قابل قبول نباشد.
_ وقتی که نکاح بین زن و مرد باطل شده باشد. در صورتیکه بین آنها نزدیکی رخ داده باشد و زن از باطل شدن نکاح مطلع نباشد.
به عنوان سخن پایانی باید گفت، در این مقاله به توضیح بیشتر در مورد مهرالمثل پرداختیم. دانستید که برخلاف تصور عموم مردم هنگام نکاح دائم تعیین نوع و مقدار دقیق مهریه لازم نیست. به همین دلیل در برخی موارد بدون تعیین دقیق مقدار و نوع مهریه، نکاح دائم جاری میشود. در چنین مواردی که نوع و مقدار مهریه به توافق طرفین نرسیده باشد، زن مستحق دریافت مهرالمثل میشود. ناگفته نماند که برای اجرای مهرالمثل وجود چند شرط لازم است. از جمله شرایط میتوان به این نکته اشاره کرد که نباید مهریه تعیین شده باشد. علاوه بر این برای اجرای آن باید بین زن و مرد نزدیکی صورت گرفته باشد.