از نظر حقوقی تخلفات اداری به چه معناست؟
عالم حقوق و قانون در اصل برای تنظیم روابط انسان ها برپا شده و بخش مهمی از آن به تعیین و اجرای انواع ضمانت های اجرایی اختصاص یافته است. دولت به عنوان نماینده جامعه وظیفه دارد از اجرا شدن انواع ضمانت های اجرایی از قبیل ضمانت اجرای مدنی، کیفری و اداری اطمینان یابد. ابطال یک قرارداد، گرفتن حضانت طفل توسط مادر او و محکومیت مدیون به پرداخت طلب بستانکاران از جمله ضمانت های اجرایی مدنی هستند. مجازات ها و اقدامات تامینی و تربیتی مثل حبس و جزای نقدی به عنوان ضمانت های اجرایی کیفری، شناخته می شوند که در موارد ارتکاب جرم بر مرتکب اجراء می گردند.
نوع دیگر ضمانت های اجرایی حقوقی، در مواقع ارتکاب تخلفات اداری توسط کارکنان دولت اعمال می شود. در واقع منظور از تخلفات اداری جرایم و تقصیراتی است که کارکنان دولت در ارتباط با شغل اداری خود مرتکب می شوند. یکی از قوانینی که در مورد رسیدگی به این قبیل تخلفات تصویب شده و قانونگذار ضمانت های اجرایی گوناگونی را در آن تعیین کرده است، قانون رسیدگی به تخلفات اداری مصوب سال ۱۳۷۲ مجلس شورای اسلامی می باشد. رسیدگی به تخلفات اداری اصولاً در صلاحیت هیات های رسیدگی به تخلفات اداری کارمندان می باشد. در نوشتار پیش رو ضمن معرفی برخی از مهمترین تخلفات اداری، مروری بر شیوه رسیدگی قانونی به این تخلفات و صدور رای در مورد آنها خواهیم پرداخت.
برخی از مهمترین تخلفات اداری
مطابق با مواد گوناگون قانون رسیدگی به تخلفات اداری برخی از مهمترین انواع تخلف که کارکنان دولت ممکن است مرتکب شوند، از قرار زیر است:
- رفتار و اعمال خلاف شئون شغلی یا اداری.
- نقض قوانین و مقررات مربوط.
- تاخیر در انجام امور قانونی ارباب رجوع بدون دلیل یا ایجاد نارضایتی در او.
- هتک حیثیت و ایراد تهمت و افترا.
- اخاذی.
- اختلاس.
- اعمال روابط غیر اداری در اجرای مقررات و قوانین نسبت به ارباب رجوع.
- ترک خدمت در خلال وقت موظف اداری.
- تکرار تاخیر در ورود به محل کار یا تکرار در خروج بدون مجوز از محل کار.
- تسامح در حفظ اسناد، اموال و وجوه دولتی یا ایراد خسارت به اموال دولت.
- افشای اسناد و اسرار محرمانه اداری.
- تماس و ارتباط غیر مجاز با اتباع بیگانه.
- تمرد نسبت به دستورات قانونی مقامات بالاتر در حدود وظایف اداری.
- سهل انگاری یا کم کاری در انجام وظایف محوله.
- سهل انگاری روسا و مدیران نسبت به اعلام تخلفات اداری نیروهای تحت امر.
- ارائه گزارش یا گواهی خلاف واقع در امور اداری.
- اخذ هرگونه وجه یا مالی که در عرف به عنوان رشوه خواری شناخته می شود.
- تسلیم نمودن مدارک به اشخاصی که حق دریافت آن را ندارند.
- خودداری از تسلیم مدارک به اشخاصی که قانوناً حق دریافت آنها را دارند.
- رعایت نکردن حجاب اسلامی.
- تعطیل خدمت قبل از پایان وقت اداری.
- رعایت نکردن شئون اسلامی در محل خدمت.
- استعمال مواد مخدر یا اعتیاد داشتن به آن.
- داشتن شغل دولتی دیگر غیر از سمت های آموزشی و تحقیقاتی.
- هر نوع استفاده شخصی از اموال دولتی یا استفاده از شئون و جایگاه ماموریت دولتی.
- دست بردن در اوراق امتحانی، سوالات و نتایج آن.
- دادن امتیاز یا نمره برخلاف قوانین و مقررات.
شیوه رسیدگی در هیات های رسیدگی به تخلفات
طبق ماده ۱ قانون رسیدگی به تخلفات اداری، در هر یک از دستگاه های دولتی «هیات های رسیدگی به تخلفات اداری کارمندان»، تشکیل خواهد شد. این هیئت ها در دو نوع هیات های بدوی( یا نخستین) و تجدید نظر تشکیل می شوند. هیات های تجدید نظر در مرکز وزارتخانه یا سازمان دولتی مستقل تشکیل می گردد. در صورت تصویب هیات وزیران ممکن است هیات های تجدید نظر در برخی از مراکز دیگر نیز تشکیل شوند. هیات های بدوی و تجدید نظر رسیدگی به تخلفات اداری با حضور سه عضو اصلی و یک یا دو عضو علی البدل تشکیل می شوند. اعضای هیات های رسیدگی به تخلفات اداری، اعم از بدوی و نخستین با حکم وزیر یا بالاترین مقام سازمان دولتی مستقل تعیین می شوند. اعضای هیات برای مدت سه سال انجام وظیفه کرده و انتخاب مجدد آنان بلامانع است.
طبق ماده ۴ قانون رسیدگی به تخلفات اداری صلاحیت عام رسیدگی به تخلفات اداری با هیات های بدوی است. هیات بدوی با رعایت قانون آیین دادرسی مدنی رای خود را ابلاغ می کند. در مورد آرای قابل تجدید نظر، متهم ۳۰ روز از زمان ابلاغ رای برای تقدیم درخواست تجدید نظر فرصت دارد. ضمانت های اجرایی که توسط هیات های رسیدگی به تخلفات اداری مورد رای قرار می گیرد، دامنه گسترده ای اعم از تذکر، توبیخ، کسر حقوق، تعلیق و … را شامل می شود. شدیدترین ضمانت اجرایی که ممکن است توسط هیات های مذکور مورد حکم قرار گیرد، اخراج از دستگاه و محرومیت از اشتغال به مشاغل دولتی می باشد.
گروه وکلای ره جویان عدالت با حضور بهترین وکلای متخصص در زمینه دعاوی اداری و شغلی، آماده ارائه انواع خدمات حقوقی حضوری و غیر حضوری می باشد. برای ارتباط با وکلای متبحر ره جویان عدالت کافی است به نشانی اینترنتی rahjooyan.org وارد شوید.
