فرار از صحنه جرم چه مجازاتی دارد؟

تصادفات رانندگی یکی از عمده وقایعی است که وقوع آن بسیار بوده و طرفین نیز مسائلی بر سر خسارت­ ها و جبران آن دارند. از نظر قانونی دو نوع تصادف وجود دارد که بر اساس نوع تصادف، اقدامات قانونی­ که باید پیرامون آن صورت پذیرد نیز متفاوت است. گروه اول تصادفات غیر جرحی و گروه دوم تصادفات جرحی هستند. در ادامه انواع تصادفات را بررسی و درباره­ی اقدامات قانونی مورد نیاز برای هرکدام توضیح می­دهیم. پیشنهاد می­شود هر یک از طرفین تصادف، در اسرع وقت اقدام به انجام مراحل قانونی از اطلاع دادن به پلیس تا در صورت مشکل شکایت از طرف مقصر را انجام دهند تا از مشکلات احتمالی به سبب تأخیر جلوگیری شود.

تصادف غیر جرحی

تصادف غیر جرحی به تصادفی می­گویند که حاصل برخورد دو وسیله­ ی نقلیه است، و ممکن است به وسایل نقلیه نیز خساراتی وارد گشته باشد. اما در عین حال به هیچکدام از سرنشینان وسایل صدمه ­ای وارد نشده است. فرار از صحنه ­ی تصادف غیر جرحی متضمن هیچگونه مجازاتی نبوده و جرم کیفری محسوب نمی­شود و فرد تنها می­تواند با در دست داشتن مدارک از شخص فراری برای هزینه­ ها و خسارت­های وارد شده به خودرو، شکایت حقوقی کند.

تصادفات جرحی

تصادف جرحی به تصادفی گفته می­شود که در آن پس از تصادف، فردی از سرنشینان یا عابر پیاده دچار جراحات و صدمات جسمانی بشود. در صورت وقوع این گونه تصادفات، دیه ­ی مصدوم بر عهده­ ی شخص مقصر است که البته در صورت بیمه بودن وسیله­ ی نقلیه، بیمه آن را متقبل می­شود.

در صورت وقوع تصادف جرحی اگر راننده­ی خودرو صحنه ­ی تصادف را ترک کند و خودرو را از محل وقوع تصادف حرکت دهد (مگر در مواقعی که برای کمک رساندن به فرد بیمار چاره ­ی دیگری جز حرکت دادن خودرو نداشته باشد) به عنوان مجرم شناخته شده نه تنها باید آنچه را که برای وقوع تصادف به عهده­ ی اوست به انجام رساند، بلکه قانون برای آن بیش از دو سوم مجازات کیفری و همچنین اشدّ مجازات را متضمن شده است.

بر اساس قانون چنانچه یک تصادف جرحی رخ دهد، راننده موظف است که مصدوم را به هر طریق ممکن یاری کند و تا حد امکان اجازه ­ی جا به جا کردن خودرو را ندارد. همچنین راننده باید وقوع حادثه را نیز به گزارش دهد. متاسفانه برخی افراد در این مواقع، بیشتر از روی احساس ترس و یا استرس و اضطراب، اقدام به فرار می­کنند، که این مسئله برای آن­ها خوب تمام نخواهد شد، خصوصا در مواقعی تصادف موجب مرگ شخصی شده باشد.

بر اساس قانون، اگر در یک تصادف جرحی، فردی دچار نقص عضو، یا از بین رفتن کارایی آن عضو و یا سقط جنین در زنی شود، مقصر و مسبب تصادف به غیر از اینکه در صورت طلب دیه موظف به پرداخت آن است، به مجازات کیفری حبس از دو ماه تا یک سال نیز محکوم می­شود. همچنین اگر مرتکب جرم کسی باشد که به واسطه­ ی شغل خود می­توانسته کمک ویژه ­ای به مصدوم کند، برای مثال پزشک بوده باشد، اما از کمک رساندن دریغ کرده است، به حبس جنحه­ای از سه ماه تا دو سال و همچنین جریمه­ ی نقدی محکوم می­شود. همچنین قاضی به هیچ وجه امکان لحاظ تخفیف در مجازات راننده­ ی فراری را ندارد.

مواردی که موجب می­شوند مجازات کیفری که برای تصادفات جرحی در نظر گرفته شده شدت یابد، عبارت اند از : مست بودن راننده، نداشتن گواهینامه، تخلفات رانندگی مانند نداشتن گواهینامه یا نقص فنی وسیله­ ی نقلیه، و همچنین نداشتن معاینه­ی فنی است.

تصادف منجر به فوت

در کل در قانون، اگر فوتی بر اثر تصادف باشد، قتل عمد تلقی نمی­شود و راننده تنها باید دیه­ ی فوتی را پرداخت کند، اما مسئله­ ی اصلی این است که اقداماتی مانند فرار از صحنه­ ی تصادف و یا مست بودن یا گواهینامه نداشتن، باعث می­شود که قتل شبه عمد تلقی شود و به غیر از پرداخت دیه منجر به کیفر نیز بشود. در قتل شبه عمد، مجرم قصد قتل نداشته است، اما بر اثر بی­مبالاتی و خطاهای رخ­داده ­ی دیگر، این اتفاق رخ داده، از این رو، دادگاه کیفری با ارجاع به کارشناسان و همچنین شدت و شیوه­ ی تصادف و گزارش پزشکی قانونی از مرگ درگذشته، اقدام به صدور و اجرای حکم می­کند که همانطور که گفتیم، فرار از صحنه­ ی جرم، باعث می­شود که اشد مجازات هر مسئله اجرا شود.

در تصادفات منجر به فوت نیز همانند تصادفات جرحی، از آنجایی که خود تصادفی که منجر به فوت می­شود یک تصادف جرحی است، مواردی مانند مست بودن، مصرف مواد، نداشتن گواهینامه و نقص فنی خودرو موجب تشدید مجازات شده و همچنین فرار از صحنه­ ی تصادف نیز باعث می­شود مجازات تا دو سوم تشدید یابد.

اما در این بین اگر راننده ­ای آرامش خود را حفظ کند، برای رساندن مسدوم به مراکز درمانی مساعدت کند و نیروی انتظامی را در جریان قرار دهد و اقداماتی از این قبیل، دادگاه برای تمامی مجازات­ های او تخفیف قائل گشته و همچنین حتی اگر راننده­ای غیر از مقصر این اقدامات را انجام دهد، قانون او را پشتیبانی خواهد کرد.