با وجود اقدامات پزشکی مختلف در سطح کشور که از سوی جامعهی محترم پزشکی صورت میپذیرد، به دلیل تعدد اقدامات بسیار پیش میآید که افرادی، به حق یا ناحق از برخی اقدامات ناراضی باشند و همچنین به دلیل گردش مالی قابل توجه در این حیطه، علاقهمندی اشخاصی شیاد و فرصت طلب نیز در این زمینه بسیار است.
اما پیش از تمامی این مسائل و بررسی درست و نادرستی ادعاها و گفتهها، لازم است که بدانیم جرایم پزشکی چیستند و آیا تفاوتی با تخلف پزشکی دارند و اگر اینگونه است. این تفاوت در کجا و به چه دلیلی است.
در قانون اساسی، اقداماتی را که برای دیگران موجب خسارتهای اساسی و هنگفت است و قانونگذار ضمن مشخص و محدود کردن آنها برای ارتکاب آنها مجازاتهای مختلفی در نظر گرفته است را جرم مینامند. از این رو، قانونگذار در حیطهی پزشکی و پیراپزشکی نیز برای برخی از مسائل و اقدامات که عمدی و از روی تقصیر و آسیبزننده هستند، جرم انگاری کرده و مجازات در نظر گرفته است که از آنها تحت عنوان جرایم پزشکی یاد میکنند.
جرم پزشکی به چه معناست؟
با این حال، بسیاری از اقدامانی که در خصوص آنها نارضایتی وجود دارد، از جمله جرایم پزشکی نیستند و به عنوان تخلفات پزشکی از آنها یاد میشود. تخلفات پزشکی مانند بسیاری از تخلفات دیگر، یک مسئلهی صنفی است که قانونگذار آن را جرم ندانسته و آنها را تعقیب نمیکند. بلکه وقوع آنها متضمن جریمهها، اخطارها و تعلیقات صنفی است. و متولی آن نیز سازمان نظام پزشکی است. تخلفات پزشکی شامل مسائلی از قبیل نرخ مغایر با مصوبات، مسائلی بهداشتی، برخورد و رفتارهای نامناسب کادر پزشکی و از این قبیل مسائل را شامل میشود.
آیا جرایم پزشکی با قصور پزشکی فرقی دارند؟
برخی از مسائل را قانونگذار جرم انگاشته و مسئول پیگیری و اجرای قوانین در این مورد خود قوه قضاییه میباشد. بسیاری میپندارند که چون در مراکز پزشکی از بیماران رضایت نامههای مختلف گرفته میشود، امکان طرح شکایت از پزشک وجود ندارد. اما ملاک قانون برای جرم انگاشتن اتفافاتی که در حوزهی پزشکی رخ میدهد برپایهی داشتن رضایت یا نداشتن آن نیست، بلکه بر پایهی وجود تقصیر یا قصور از سوی پزشک است.
تقصیر به این معنا است که پزشک قادر به انجام کاری بوده و به بیمار به سبب بیمبالاتی و بیمسئولیتی پزشک یا فردی که خدمات پزشکی یا پیراپزشکی ارائه نموده ،به بیمار صدماتی رسیده و وجود تقصیر حتی با وجود رضایت نیز، جرم انگاشته میشود.
اما دلیل دیگر قصور است، قصور به این معنی است که برخلاف تقصیر، فرد به دلایلی مانند ناآگاهی و یا بیتجربگی، باعث صدمه به بیمار گشته. با وجود اینکه مجازاتهای این مورد از مواردی که عمدا رخ دادهاند کمتر است اما همچنان دلیل بر جرم بودن فعل انجام شده میباشد.
اگر در دادسرای پزشکی برای مقام مسئول رسیدگی به جرایم پزشکی ، محرز شود که پزشک مرتکب بیمبالاتی و بیمسئولیتی نشده است و همچنین خطایی از روی بی‌دانشی انجام نداده، اما بیمار دچار صدماتی شده، در این صورت پزشک هیچگونه مسئولیتی در قبال صدمات ندارد و این عوارضی بوده که بیمار خود میدانسته ممکن است برای او پیش بیاید و رضایت پیش از عمل نیز داشته است.
وکیل جرایم پزشکی چه کسی است؟
وکلای جرایم پزشکی باید از حاذقترین وکلا و از وکلای پایه یک دادگستری باشند. اصولا برای اشخاص و افراد غیر متخصص در حوزهی پزشکی پی بردن به این مسئله که کدام اقدامات پزشکی تخلف محسوب میشود و کدام جرم محسوب میشود و اثبات تقصیر و قصور بسیار دشوار است و این دشواری میتواند دلیلی بر پایمال گشتن حق اشخاص و به نتیجهی مطلوب نرسیدن پروندهها آنها و شکایتشان باشد، که در این صورت شکایت کردن نه تنها باعث احقاق حق نگشته، بلکه هزینههای دادرسی را نیز بر فرد تحمیل کرده است.
جرم پزشکی چطور پیگیری میشود؟
اما وجود وکلای جرایم پزشکی که هم به ابعاد قانونی و هم آشنا به امور پزشکی و مسائل مربوط به آن هستند، کلیدی برای به نتیجه رسیدن شکایتها و وصول حق است. درستترین کار این است که اگر فکر میکنید صدمهای که به شما رسیده است در اثر تقصیر تیم پزشکی و به دلیل کارهای نامسئولانه اتفاق افتاده است، با تمامی شواهد پزشکی خود به یک وکیل مجرب جرایم پزشکی مراجعه کنید و تمامی مسائل را با او در میان بگذارید. چنانچه دلایل شما متقن و محکمهپسند باشد، وکیل جرایم پزشکی میتواند شما را برای انجام شکایت راهنمایی کرده و یا اینکه با دادن وکالت به اون، مسئولیت شکایت و احقاق حقوق شما را بر عهده گیرد.
در این صورت، جدای از اینکه نیازی به حضور شما در دادگاه و مراحل طولانی دادرسی از تنظیم شکایت تا حضور در مراحل متعدد از شورای حل اختلاف، دادسرا و دیگر مراحل پیچیده نمیباشد. دفاع از حق شما در دادگاه نیز با توجه به مسائل قانونی و آگاهی به مسائل پزشکی صورت میگیرد که در اثبات جرم بسیار موثر است. در صورت اثبات جرم، بنا بر نوع آن میتواند پرداخت دیه و ارش را در حق شاکی در پیداشته باشد و برای فرد مجرم به غیر از الزام پرداخت دیه و خسارات، امکان تعلیق پروانهی پزشکی آن نیز وجود دارد.
