نفقه زن
نفقه زن در اصطلاح حقوقی عبارت از چیزهایی است که شخص برای زندگانی احتیاج به آن دارد از قبیل خوراک، پوشاک، مسکن و اثاث منزل در اصطلاح حقوقی کسی که باید نفقه را پرداخت کند منفق و کسی که نفقه به او داده می شود را منفق علیه گویند. ماده ۱۱۰۲ قانون مدنی بیان می‌دارد : « همین که نکاح به‌طور صحت واقع شد روابط زوجیت بین طرفین موجود و حقوق و تکالیف زوجین در مقابل همدیگر برقرار می‌شود.»
دو شرط زیر برای وجوب نفقه ضروری است:
۱-دایمی بودن عقد که قانون مدنی در ماده ۱۱۰۶ تصریح دارد: در عقد دایم نفقه زوجه به عهده شوهر است.
۲-تمکین کامل زوجه : در صورتی که زنی به همسر خود تمکین نکند، عنوان ناشزه بر وی تعلق می گیرد و در نتیجه پرداخت نفقه از عهده شوهر وی ساقط می شود.
نکته : بر طبق ماده ۱۱۱۵ قانون مدنی اگر زن بتواند ثابت کند زندگی مشترک او با شوهر ضرر مالی، شرافتی یا بدنی به همراه دارد، دادگاه او را محکوم به تمکین نخواهد کرد که در این صورت تمکین نکردن باعث از بین رفتن نفقه نمی گردد.
نفقه زن دائم مقدم بر نفقه فرزندان است، مثلاً هرگاه کسی زن دائم (عقد دائم) و پدر و مادری دارد که مستحق نفقه میباشند در این صورت باید همسر دائمی خود را ابتدا نفقه اش را پرداخت نماید و سپس اگر توانایی داشت به پدر و مادرش پرداخت نماید.
جهت آشنایی بیشتر با نفقه زوجه لطفا ویدئوی زیر را ملاحظه فرمایید.
میزان و مبلغ نفقه زن
میزان نفقه در قانون مشخص نشده است ولی ملاک تعیین حقوق زوجه نیازهای زوجه و شان اوست که در شرایط زمانی و مکانی مختلف، میزان نفقه متغیر خواهد بود. زن برای مطالبه نفقه به دادگاه مراجعه می کند در این موارد محاکم خانواده برای تعیین مقدار نفقه زن، از کارشناس استفاده می کنند و کارشناس با تماس با زوجین و تحقیق در خصوص شرایط آن ها میزان حقوق زوجه را تعیین می کنند و پس از ابلاغ نظر کارشناس طرفی که اعتراض دارد ظرف مدت ۷ روز نسبت به آن با ذکر دلایل اعتراض می کند و دادگاه برای بررسی مجدد میزان نفقه، از هیات سه نفر کارشناسان حقوق زوجه استفاده می کند.
نحوه محاسبه نفقه زن
چنانچه زن نسبت به مطالبه نفقه اقدام نماید مراجع قضایی برای تعیین نفقه این امر را به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می دهند تا نفقه زوجه را با در نظر گرفتن شئونات و تحصیلات و خانواده پدری وی تعیین نماید و با توجه به نظر کارشناس حکم مقتضی صادر می شود.
تفاوت نفقه زن با نفقه فرزند :
نکته بسیار مهم در خصوص نفقه زن این است که زوجه می تواند نفقه معوقه( گذشته) خود را از مرد (زوج) مطالبه کند یعنی اگر شخص ۳ سال است که نفقه همسر خود را پرداخت نکرده، زن می تواند نفقه گذشته خود را مطالبه کند در صورتی که این کار در مورد نفقه فرزندان قابل اجرا نیست.
نحوه دریافت نفقه زن
زن (زوجه) از ۲ طریق حقوقی و کیفری می تواند نفقه خود را مطالبه نماید:
۱٫ از طریق اقامه دعوی حقوقی در مراجع قضایی :زوجه می تواند با تنظیم دادخواست با موضوعیت مطالبه نفقه با ذکر تاریخ (از چه تاریخی زوج نفقه پرداخت نکرده) و با مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا شورای حل اختلاف (شورای حل اختلاف در صورتیکه مقدار نفقه زیر بیست میلیون تومان باشد) و اقدام به ثبت دادخواست نفقه می نماید و پس از ثبت دادخواست و شکایت نفقه، جلسه ای با حضور طرفین تشکیل شده و موضوع به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می شود. بعد از ارائه نظر کارشناس مرجع قضایی طبق نظر کارشناس رأی به محکومیت زوج مبنی بر پرداخت نفقه می دهد.
۲٫ طرح دعوی کیفری نفقه : ترک انفاق (ندادن نفقه) به افراد واجب النفقه ( زوجه، فرزندان و…) به موجب قانون مجازات جرم است و برای آن جرم انگاری شده است و دارای مجازات حبس می باشد و زوجه می تواند با مراجعه به دادسرای محل زندگی مشترک مراجعه نماید و ابتداً شکواییه ای مبنی بر ترک انفاق تنظیم و پس از ابطال تمبر (هزینه تمبر ۱۰ الی ۳۰ هزار تومان است با منضمات) به دایره ارجاع دادسرا و پس از انجام تحقیقات در کلانتری حکم به مجازات زوج داده می شود.
نفقه در زمان عقد
اصولا با انعقاد علقه زوجیت، مرد متعهد به پرداخت نفقه می گردد که البته شرط استحقاق زن تمکین می باشد. بنابراین در مدت زمان عقد نفقه ای به زن تعلق نمی گیرد مگر اینکه زن برای شروع به زندگی اعلام آمادگی کرده باشد اما مرد از بردن همسرش به منزل مشترک خودداری کند که در این صورت زن مستحق دریافت نفقه خواهد بود. در چنین شرایطی، زوجه باید بتواند ادعای خود را ثابت کند یعنی به نزدیکترین مجتمع قضایی محل سکونت خود مراجعه، سه برگ اظهارنامه دریافت و آمادگی خود را اعلام کند یا اینکه چند نفر را به شهادت بگیرد و استشهادیه ای تنظیم کند.
نفقه بعد از طلاق
اگر طلاق از نوع طلاق رجعی باشد، یعنی طرفین حق رجوع به یکدیگر را داشته باشند، در طول دوران عده که بسته به نوع طلاق بین ۲ تا ۳ طهر (دوران قاعدگی) می باشد، مرد مکلف به پرداخت نفقه زن است. اما در سایر انواع طلاق که از نوع غیر رجعی است، مرد تکلیفی به پرداخت نفقه پس از طلاق ندارد.
هزینه دادرسی دعوی نفقه
هزینه دادرسی در دعوی حقوقی ۵/۳ درصد بهای خواسته است و اگر با جلب نظر کارشناس باشد حدوداً ۱۵۰ الی ۲۰۰ هزار تومان هزینه دارد
هزینه دادرسی در دعوی کیفری فقط ۱۰ الی ۳۰ هزار تومان می باشد.
هزینه کارشناسی در دعوی نفقه
هزینه کارشناسی در طرح دعوی نفقه حقوقی معادل ۱۵۰ الی ۲۰۰ هزار تومان می باشد که این مبلغ باید توسط زن (زوجه) پرداخت شود که پس از محکومیت زوج قابل دریافت از مرد می باشد.
مدارک لازم برای طرح دعوی نفقه زن
۱) کارت ملی + شناسنامه
۲) عقد نامه
۳) در طرح دعوی کیفری دو شاهد نیاز است.
سلام خدمت شما.من ده ماه عروسی کردم. همسر من بخاطر اینکه کارش آزاد و به علت کسادی کارش گاهی کارش به سرانجام نمیرسه و نمیتونه خرج خانه را بده .اینه که من مجبور میشم گاهی تدریس کنم یا طلا بفروشم خرج خانه کنم.آیا این باعث میشه که عقد ما باطل بشه؟ یا از نظر شرعی مشکل داره؟
سلام وقت شما بخیر
خیر پرداخت یا عدم پرداخت نفقه ارتباطی به عقد نکاح ندارد
سلام پارسال مهریه و نفقه رو بخشیدم حق طلاق گرفتم، الان میخام برم و طلاق بگیرم، سوالم اینه وسایلی ک برام خریده توواین مدت(مثل لباس کیف کفش لوازم آرایشی وشخصی)میتونم باخودم ببرم؟ ببرم میتونه ازم شکایت کنه؟ چون نفقه رو بخشیدم
سلام وقت شما بخیر
سلام این وسایل جزو هدایای زندگی مشترک می باشد و تا زمانی که مطالبه نکرده پاسخگو نیستید
با سلام
همسر بنده در دادگاه طلاق از حق نفقه خود در گذشته، گذشته است. ایا بنده می توانم برای هزینه هایی که در طول زندگی مشترک نموده ام دادخواست بازگشت هزینه ها را بزنم؟
سلام وقت شما بخیر
خیر چنین چیزی امکان ندارد
سلام همسرم درخواست نفقه دارد ومن تامین میکنم آیا این همان درخواست مهریه محسوب میشو وهمسرش ۳۱۴ عدد سکه مهریه دارد آیا همشونو باید پرداخت کنم
سلام وقت شما بخیر
خیر نفقه با مهریه متفاوت است و در صورت داشتن اموال مکلف به پرداخت کل تعداد سکه ها می باشید.
سلام خسته نباشید.سه سال پیش باهمسرم ازدواج کردم ک هرازگاهی منزل راترک میکردومجددبرمیگشت..ازبهمن۱۴۰۰ باخانمی رابطه داشت ک بعدکتک زدن من منزل راترک کرد.من ازایشون شکایت کردم بخاطرترک نفقه.امروز قرارنهایی صادرشد عدم تمکین زوجه .ایشون حتی جایی رو برای زندگی مشترک تهیه نکردمن خودم خونه اجاره کردم کرایشومیدم بعدچطورک عدم تمکین زوجه صادرشد؟
سلام وقت شما بخیر
حکم عدم تمکین در مرحله اجرا مهم است که زوج باید منزل و اثاثیه لازم تهیه کرده و به اجرای احکام معرفی نماید.
سلام شوهرمن دوماه بیشترول کرده رفته نه پولی میفرسته نه چیزی الان بایدچیکارکنم
سلام وقت شما بخیر
شما می توانید دادخواست مطالبه نفقه بدهید.
با سلام و احترام
ده ماه شوهرم به من ریالی از بابت نفقه پرداخت نکرده ولی در یک خانه زندگی می‌کنیم و حدودی مایحتاج منزل را برای فرزندمان تهیه می‌کند ولی به من تحت هیچ شرایطی خرجی نمی دهد الان میخوام اقدام برای نفقه کنم به چه صورت پرداخت می‌شود.
سلام وقت شما بخیر
نفقه اعم از منزل مسکونی و خوراک و پوشاک می باشد اگر همسرتان همه این موارد را تأمین می کند دیگر شما مستحق دریافت وجهی نیستید
سلام
اگر مرد ادعا کنه که توانایی مالی برای پرداخت نفقه نداره و فرضا دادگاه هم بپذیره در نهایت چه اتفاقی میفته؟؟
سلام وقت شما بخیر
در صورت ادعای اعسار از پرداخت نفقه پرداختی ها به صورت اقساط تعیین می گردد.
سلام وقتتون بخیر
سه ماه بعد از عقدم همسرم مهریشو گذاشته اجرا و بابت نفقه ازم شکایت کرده و چون باکره هست از حق حبسش داره استفاده میکنه و تمکین نمیکنه اما با این حال مجبورم با حکم دادگاه ماهی ۲ میلیونه نفقه رو واریز کنم به حسابش، با این شرایط و با وجود اینکه هیچکدوم از شرایط طلاقو نداره میتونم کلا طلاقشو ندم ؟
سلام وقت شما بخیر
بله می توانید کماکان نفقه شان را پرداخت کرده ولی طلاق ندهید.
سلام اگر نفقه توسط کارشناس مشخص شودوماهیانه مقررگردد هزینه های درمان زوجه بعد ازمشخص شدن نفقه به علاوه نفقه مشخص شده میشه یا با همون نفقه مشخص شده حساب میشه؟
سلام وقت شما بخیر
نفقه اعم از هزینه مسکن پوشاک و خوراک و دارو می باشد بنابراین نمی توان حکم به نفقه بعلاوه هزینه درمان گرفت.
وقت بخیر
آیا در زمان زندگی زناشویی می توان نفقه را بخشید باید کجا مراجعه شود؟
سپاس
سلام وقت شما بخیر
با توجه به اینکه نفقه هم حق است از جانب زوجه یا فرزندان وهم تکلیف قانونی زوج می باشد لذا نفقه بگیران می توانند رسماً اقرارنامه برای اسقاط حق خود تنظیم نمایند.
سلام
من خانمی هستم که شاغلم و دو فرزند دارم تا کنون خرج و مخارج خودم را خودم پرداخت کردم و اکنون بعد از ۱۲ سال همسرم حاضر نیست به من نفقه پرداخت کند و من را تهدید کرده که اگر برای مهریه و نفقه اقدام کنم سرم را می برد ، لطفاً من را راهنمایی کند .
سلام وقت شما بخیر
نفقه قانوناً حق زوجه می باشد حتی اگر شاغل باشد.لذا شما می توانید نسبت به طرح دعوی نفقه گذشته و حال اقدام نموده و آنرا مطالبه نمایید.لیکن در خصوص نفقه فرزندان تنها نفقه آینده قابل مطالبه می باشد.
با سلام.. من شوهرم دو روزه خونه رو ترک کرده بخاطر دخالت های خانوادش و خودشون اومدن بردنش و منم تهدید میکنن که بچه نوزادمو میخوان بدزدن، میتونم الان دادخواست نفقه بدم برای خودم و فرزندم؟
سلام
بله مشکلی نیست
سلام من ۱۴ ساله که ازدواج کردم و همواره از حقوق خودم در تامین مخارج زندگی و خرید و.. با شوهرم مشارکت داشتم ، حدود دو ماهه که همسرم هیچ هزینه ای برای من و بچه ها نمی کنه ، میشه بفرمایید برای دادخواست نفقه ، آیا می تونم از ۱۴ سال قبل مطالبه نفقه کنم یا فقط همین دوماه که ریالی هزینه نکرده ، نفقه بهم تعلق می گیره ؟
با سلام از تاریخ عقد هر ماه که پرداخت نشده را می توانید مطالبه نمایید.
سلام وقت بخیر بنده یکسال و نیمه ازدواج کردم همسرم ازدواج سومشون بودمن اولی .۱.ایشون ناباروریشون رو ازمن روزاول پنهان کردن مراجعه کردیم ب دکتر ولی درمان رو تکمیل نمیکنن
۲.فانتزی های غیرمجاز جنسی دارن توی روابط خصوصی ارتباط بامحارم و گروهی ک اینم ازمن مخفی کردن وازوقتی مخالفت کردم رابطه رو ب حداقل رسوندن حدودیکساله واینکه اگ هم براشه فقط برای رفع نیازخودشونه اهمیتی ب بنده نمیدهند
۳.توی کانالای مستهجن هستند ومدام درحال دیدن فیلم(روانشناس براشون منع کرده)
۴.جشن عروسی برای من نگرفتن هیچ خریدی جز ۳تاانگشتر سبک حتی پول پیش خونه ولوازم خونه مال منه ایشون روزاول ی مبلغی رو بهشون دادم ک براش شروع خودشون نداشتن یاوانمودکردن نمیدونم اون موق ب من گفتن پرداخت کن حسابم مسدوده بازشدمنم هزینه میکنم حسابشون بازشدولی هزینه ایی نکردن نمیدونمم توحساب پول دارن یانه الان انکارمیکنن ک من بهشون پول دادم اولین خونه رو ک گرفتیم باکارت من بود دومی هم هنیطوری ینی ب حساب خودم واریزکرد فقط صابخونه دومی ب حساب همسرم پول پیشو داد خونه سومم ب ازحساب همسرم پرداخت شد ولی پولش همون پول درگردش خونه ک مال من بود ک البت همشوهمسرم خرج کردی مبلغ کمیش مونده ک پیش خونه داد
۵.هیچ وسیله ایی نخریدن برای زندگی چ روز اول چ توی این یکسالونیم من بالوازم مجردیم زندگیو شرو کردم وبعدش چندتیکه پدرم تهیه کرد چون ایشون نمیخرید
۶تواین مدت ن نیاز عاطفی ن جنسی ن پوشاکم برطرف شده خریدای خیلی ناچیز و کم الان ک لباس احتیاج دارم هزینه نمیکنن
۷.ماه پیش راضی شد طلاق بدن ولی ب شرطی ک من مهریموببخشم پول پیشمم دستش بذارم لوازم خونه هم ک برای منه برو براش بذارم ک منصرف شدم ایشون فقط دنبال سودخودشونن
۸.الان چندماه خرید خونه هم درست انجام نمیدن و دوهفته ایی هست بزور سرمیکنم چندروزه خودشون بیرون غذا میخورن توخونه هیچی ندارم برای خودم بپزم اصلا براشونم مهم نیست گاهی نون خالی مصرف میکنم
۹.تواین مدت طلاهای منم فروختن برای ولخرجی ها واقساط خودشون
۱۰.مدتی ک حساباشون مسدود بودحقوقش رو واریزمیکرد ب حساب من فقط یه کارت داشتن ک حقوقش بهش واریزمیشد برااینکه گم نشه بالافاصله واریزمیکردن بحسابم ولی کارتم دست خودشون بود میتوننن ادعاکنن ک واریزی داشتن؟این چندماه اخیر کمتر این حرکتوانجام دادن ولی همین ماه پیش ی تومن زدن ولی خرج خودشون شد
۱۱.این مدت وقتی کم میورد از دوستانم میخواستم واریزکنن ی مبلغیو بعدازگرفتن حقوقشون بهشون برمیگردونندم میتونم استنادکنم ب اینکه چندینبار از بقیه پول گرفتم البت میگرفتم میدادم ایشون چون برای رفتوامدش پول نداشت
۱۲.میگن ک اگ دادگامجبور ب مهریه کنه خودمو بیکارکنم ک بهت تعلق نگیره ی مبلغ کم بگیری
خواهشا راهنماییم کنید
با سلام به هر حال مهریه اقساط می شود و در مورد نفقه اگر مبلغی به حساب شما واریز نشده است می توانید تقاضا نمایید.
سلام خسته نباشید
شوهرم یک ماهه که خونه رو ول کرده رفته از طرفی هیچ پولی برای من نزاشته و هیچ هم بهم نمیده من ترک انفاق زدم و هم درخواست نفقه ولی ایشون زمان رسیدگی نیومدن و لایحه زدن که من ایشونو با بچه ۳سالم بیرون کردم درصورتی که بعد رفتنشون به مدت ۲۰روز درحال دوندگی برای دیدن فرزندم بودم که ایشون اجازه دیدنشو نمیداد. من هیچ پولی برای گذروندن زندگی حتی برای یه روز هم ندارم .و توخونه مستاجری خودمون سر میکنم جایی برای رفتن هم ندارم
سوال
چجوری نفقه رو سریع تر بگیرم حتی شده به مقدار خیلی کم که فعلا گذرون شه ؟
ایشون زده از تهران بیا مشهد برای تمکین من باردارم و ماه اخرمه برای جواب اظهار نامه شون گفتم که باشه تمکین میکنم خونه و اثباب تهیه کن اما یه هفته هیچ خبری نیس ازشون چیکار کنم
با سلام و عرض ادب من میخواستم از همسرم طلب نفقه کنم آیا بدون گرفتن وکیل میتونم به نتیجه دلخواه برسم؟؟ ضمنا هیچی به نام ندارن ولی درآمدشون خوبه ،ممنون میشم پاسخگو باشید.
با سلام به هر حال کار حقوقی نیاز به وکیل دارد ولی می توانید خودتان هم اقدام نمایید.
من میتونم نفقه قبل از زمانی ک همسرم عدم تمکین به دادگاه داده رو بگیرم؟
با سلام بله می توانید.
من چهار سال عقد کردیم زنم رفته نفقه چهار سال و میخاد
جهیزیه هم خودم خریدم خونشون گزاشتم
ولی هنوز نرفتیم سره خونه خودمون
چجوری میتونم وسیله هام و پس بگیرم
چون میگن هیچی نگرفتی دروغ میگن
تمکین بزنم و چجوری ثابت کنم ب شوراحل اختلاف ک نفقه دادم من چون فیش واریزی ندارم
با سلام با فاکتور خرید می توانید نسبت به استرداد اموال اقدام نمایید.
در صورتی که برای خوراک پوشاک درمان تحصیل هزینه کرده اید با ارائه رسید فاکتور و یا شهادت شهود می توانید اثبات نمایید.